Sociaal Cultureel Planbureau: “Vertrouwen-in-politiek-laag-inwoners-voelen-zich-niet-gehoord”

3 september 2024: Ruim 40 procent van de Nederlanders vindt dat de overheid onvoldoende naar inwoners luistert. En bijna 60 procent vindt dat politici onvoldoende opkomen voor mensen zoals zij. Daardoor is het vertrouwen in de politiek laag. Dat komt naar voren uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP).

Het SCP voert een Continu Onderzoek Burgerperspectieven uit en komt vandaag met de conclusies uit bericht 2 van 2024. In de winter van 2023/2024 is de stemming in het land overwegend somber, net als in de (na)zomer van 2023. Over de economie en de eigen financiën zijn mensen minder pessimistisch.

Onvoldoende

De grootste groep Nederlanders (58 procent) vindt het (duidelijk) de verkeerde kant opgaan met het land. Zorgen over immigratie staan sinds de zomer van 2022 bovenaan de lijst met maatschappelijke problemen. Veel mensen vinden het aantal asielzoekers in Nederland te hoog en maken zich zorgen over de opvang van vluchtelingen. Ook de politiek en inkomen horen tot de meest genoemde maatschappelijke problemen, net als het tekort aan betaalbare woningen en de manier van samenleven.

Luisteren

Veel mensen vinden dat politici beter zouden moeten luisteren. Dat geldt ook voor lokale politici, de gemeente en gemeenteraad. Inwoners lijken volgens het onderzoek te verlangen naar ‘een aandachtige politiek die in nauw contact staat met de bevolking’. Het merendeel wil dat volksvertegenwoordigers zich op de hoogte houden van wat kiezers willen (71 procent). Maar ook dat ze opkomen voor het algemeen belang en hun gezonde verstand gebruiken (74 procent). Driekwart wil dat politici het publieke debat voeden met kennis en inzichten.

Gehoord

Als volksvertegenwoordigers bij het nemen van besluiten het publieke debat hebben gevolgd en daarbij verschillende perspectieven hebben afgewogen, voelen inwoners zich vaker gehoord. Voorwaarde is wel dat de politici duidelijk maken dat zij hebben geluisterd. En dat ze de informatie die ze ophalen meenemen in hun uiteindelijke afweging.

Referendum

Ook oordelen mensen positiever over de responsiviteit als er een refendum werd gehouden. Inwoners zijn meer tevreden over de mate waarin ze gehoord zijn als het gemaakte beleid in lijn is met wat ze belangrijk vinden. Maar ook als ze niet de uitkomst krijgen die ze willen, voelen ze zich beter gehoord als ze zien dat politici het publieke debat hebben gevolgd of een referendum uitschreven.

Aldus dit artikel gepubliceerd op de site van Gemeente.nu